Program aktywności lokalnej

Podstawą prawną programu jest art. 110 ust. 10 lub art. 112 ust. 13 ustawy o pomocy społecznej zgodnie z którym, Rada gminy lub Rada powiatu, biorąc pod uwagę potrzeby w zakresie pomocy społecznej, opracowuje i kieruje do wdrożenia lokalne programy pomocy społecznej. Podstawą prawną może być również art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, który przewiduje, że gmina przyjmuje gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.
Program aktywności lokalnej może być częścią lub rozwinięciem przyjętych już programów lokalnych.

W celu realizacji działań na rzecz aktywizacji społecznej i rozwiązywania problemów społeczności lokalnej oraz w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań instytucji i organizacji istotnych dla zaspokajania potrzeb członków społeczności lokalnej, ośrodek pomocy społecznej, inna jednostka organizacyjna samorządu terytorialnego lub organizacja pozarządowa może zainicjować partnerstwo lokalne, w celu realizacji programów aktywności lokalnej.

Program aktywności lokalnej skierowany jest do osób w ramach konkretnego środowiska lub członków danej społeczności. Oznacza to, że w ramach programu można prowadzić działania aktywizacyjne adresowane do osób mieszkających na pewnej przestrzeni, obejmującej obszar gminy: dzielnicy, osiedla, sołectwa, wsi. Może to być środowisko grupy zawodowej lub społecznej (np. niepełnosprawnych, osób wychodzących z placówek opiekuńczo-wychowawczych), mieszkańców bloku czy nawet kilku rodzin mieszkających w okolicy.

Program aktywności lokalnej powinien określać:

• diagnozę opartą na wskaźnikach lub badaniach uzasadniającą wybór środowiska zagrożonego wykluczeniem społecznym i wymagającego wsparcia;
• cele oraz przewidywane rezultaty;
• adresatów do których adresowany jest program;
• opis planowanych działań i metody realizacji programu;
• czas trwania programu i harmonogram realizacji poszczególnych działań;
• sposób fiansowania realizacji programu (źródła finansowania z podziałem na poszczególne działania);
• podział odpowiedzialności za realizację poszczególnych części składowych programu;

W ramach programu aktywności lokalnej przewiduje się możliwość zastosowania:

• zasiłków i pomocy w naturze;
• środowiskowej pracy socjalnej;
• instrumentów aktywnej integracji;
• prac społecznie użytecznych;
• działań o charakterze środowiskowym.

W przypadku realizacji programu aktywności lokalnej w ramach projektu, obowiązkowe jest zastosowanie, co najmniej czterech instrumentów aktywnej integracji. Zastosowanie instrumentu aktywizacji zawodowej jest możliwe wyłącznie przy zastosowaniu instrumentów aktywizacji społecznej, edukacyjnej lub zdrowotnej. Programy aktywności lokalnej przewidujące wyłącznie środowiskową pracę socjalną i działania o charakterze środowiskowym lub wyłącznie środowiskową pracę socjalną nie mogą otrzymać dofinansowania w ramach PO KL.