Kontrakt socjalny jest pisemn� umow� pomi�dzy osob� korzystaj�c� ze �wiadcze� pomocy spo�ecznej a pracownikiem socjalnym, maj�c� na celu okre�lenie sposobu wsp�dzia�ania w rozwi�zywaniu problem�w osoby znajduj�cej si� w trudnej sytuacji �yciowej, umo�liwienia aktywizacji spo�eczno-zawodowej oraz przeciwdzia�ania wykluczeniu spo�ecznemu.
Podstaw� prawn� realizacji kontraktu socjalnego jest art. 108 ustawy o pomocy spo�ecznej. Kontrakt mo�e zosta� zawarty z rodzin� w rozumieniu przepis�w o pomocy spo�ecznej z tym, �e podstawowe dzia�ania musz� by� skierowane do osoby korzystaj�cej ze �wiadcze� pomocy spo�ecznej. Mo�liwe jest r�wnie� zawarcie odr�bnych kontrakt�w socjalnych w ramach rodziny. Decyzj� podejmuje pracownik socjalny w uzgodnieniu z kierownikiem o�rodka pomocy spo�ecznej lub powiatowego centrum pomocy rodzinie. Mo�liwe jest r�wnie� zawarcie kontraktu z osob� ma�oletni� od 15 roku �ycia za zgod� rodzic�w lub opiekun�w prawnych tej osoby.
W przypadku okre�lonych grup odbiorc�w zamiast kontraktu socjalnego mo�na zamiennie stosowa� narz�dzie b�d�ce jego odmian�:
Jednocze�nie w przypadku, gdy nie jest mo�liwe (lub celowe) zastosowanie narz�dzia b�d�cego odmian� kontraktu socjalnego (np. indywidualnego programu usamodzielniania) wobec osoby, kt�ra ju� jest obj�ta takim narz�dziem, mo�liwe jest rozszerzenie zakresu wsparcia udzielanego na jego podstawie na czas udzia�u danej osoby w projekcie systemowym, np. poprzez zastosowanie aneksu do tego narz�dzia.
Kontrakt socjalny i jego odmiany, przewiduje wzajemne zobowi�zania stron, w tym mo�liwo�ci zastosowania: