Asystent rodziny

Rodziny przeżywające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych mogą otrzymać wsparcie ze strony Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Lublinie w postaci asystenta rodziny. Możliwość taka wynika z ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2020 r. poz. 821, z późn. zm.). Głównym celem asystentury jest podniesienie umiejętności opiekuńczo-wychowawczych rodziców, umiejętności prowadzenia gospodarstwa domowego, radzenia sobie z trudnymi sytuacjami dnia codziennego. Praca z rodziną może być prowadzona w sytuacji czasowego umieszczenia dziecka poza rodziną. Jeżeli dzieci znajdują się w pieczy zastępczej, rolą asystenta rodziny jest działanie na rzecz ich powrotu do rodziny.

Efektem pracy asystenta rodziny jest odzyskanie przez rodziców kontroli nad własnym życiem i samodzielności w pełnieniu roli rodzica na tyle, by środowisko domowe sprzyjało bezpieczeństwu i rozwojowi dzieci. Efekt ten jest możliwy do osiągnięcia, przy współudziale rodziny na każdym etapie metodycznego działania asystenta.

Asystent pracuje z rodziną w jej domu lub miejscu przez nią wskazanym, w czasie uzgodnionym z rodziną i dostosowanym do potrzeb i wspólnie ustalonych zadań. Wpieranie rodziny jest prowadzone za jej zgodą i przy jej aktywnym udziale, z uwzględnieniem zasobów własnych oraz śródeł wsparcia zewnętrznego.

Pomoc asystenta przyznawana jest na wniosek pracownika socjalnego po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego.

Zadania asystenta rodziny (zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej):

1. opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym;
2. opracowanie, we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej;
3. udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego;
4. udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów socjalnych;
5. udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów psychologicznych;
6. udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych z dziećmi;
7. wspieranie aktywności społecznej rodzin;
8. motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych;
9. udzielanie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej;
10. motywowanie do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców, mających na celu kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiejętności psychospołecznych;
11. udzielanie wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych;
12. podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin;
13. prowadzenie indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci;
14. realizacja zadań określonych w ustawie z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem" (Dz. U. z 2016 r., poz. 1860);
15. prowadzenie dokumentacji dotyczącej pracy z rodziną;
16. dokonywanie okresowej oceny sytuacji rodziny, nie rzadziej niż co pół roku, i przekazywanie tej oceny podmiotowi, o którym mowa w art. 17 ust. 1;
17. monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną;
18. sporządzanie, na wniosek sądu, opinii o rodzinie i jej członkach;
19. współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny;
20. współpraca z zespołem interdyscyplinarnym lub grupą roboczą, o których mowa w art. 9a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1390), lub innymi podmiotami, których pomoc przy wykonywaniu zadań uzna za niezbędną.

Na mocy ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem" asystent rodziny pełni również istotną rolę we wspieraniu kobiet w ciąży i rodzin oczekujących narodzin dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci ze stwierdzonym w życiu płodowym prawdopodobieństwem dysfunkcji rozwojowych oraz rodzin już wychowujących dzieci z obciążeniami rozwojowymi. Rodzina jest wówczas uprawniona do poradnictwa w zakresie:

1. przezwyciężania trudności w pielęgnacji i wychowaniu dziecka;
2. wsparcia psychologicznego;
3. pomocy prawnej, w szczególności w zakresie praw rodzicielskich i uprawnień pracowniczych;
4. dostępu do rehabilitacji społecznej i zawodowej oraz świadczeń opieki zdrowotnej.

Poradnictwo dla kobiet posiadających dokument potwierdzający ciążę, dla ich rodzin lub rodzin z dzieckiem posiadającym zaświadczenie potwierdzające ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu koordynowane jest przez asystenta rodziny. Zaświadczenie musi być wystawione przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, posiadający specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie: położnictwa i ginekologii, perinatologii lub neonatologii.

Cele pracy asystenta rodziny na mocy ustawy z dnia 4 listopada 2016 roku o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem" (Dz. U. z 2016r. poz. 1860):

1. stabilizacja emocjonalna rodziny;
2. wzrost kompetencji opiekuńczo-wychowawczych rodziców;
3. osiągnięcie przez rodzinę pożądanego przez nią poziomu stabilności życiowej;
4. koordynacja wsparcia udzielanego kobiecie i/lub rodzinie, co wiąże się z opracowaniem indywidualnego katalogu możliwego wsparcia oraz pomoc w jego realizacji we współpracy z innymi służbami społecznymi.

Do pobrania wzory dotyczące ustawy z dnia 4 listopada 2016 roku o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem"

Dokumenty

Szczegółowych informacji dotyczących wsparcia w formie asystenta rodziny udzielają pracownicy
Sekcji ds. asysty rodzinnej MOPR w Lublinie, ul. Hutnicza 1a, tel. 81 466 53 47.