Zasiłek ten można otrzymać na zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej, np. na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opały, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów leczenia, bądź też w przypadku straty jaką poniosła osoba lub rodzina w wyniku zdarzenia losowego.
Zasiłek celowy może być przyznany osobom bezdomnym i osobom niemającym dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w NFZ na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe - patrz: kto może skorzystać z pomocy może być przyznany specjalny zasiłek celowy, który nie podlega zwrotowi. Jednak wysokość nie może przekroczyć odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny.
Pomoc w podobnej sytuacji może być przyznana w formie zasiłku okresowego, zasiłku celowego lub pomocy rzeczowej pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku lub wydatków na pomoc rzeczową.